Finansal ihtiyaçlar için bankalara başvuran tüketicilerin karşısına ilk çıkan kredi notudur. Bankaların müşterileri arasında kime kredi verip kime vermeyeceğini belirleyen en önemli unsur bu puanlama sistemidir. Birçok kişinin aklında ise kredi notu nedir sorusu geliyor. Bizlerde bu yazımızda kredi notu nedir, ne işe yarar gibi soruların cevabını vereceğiz.
Kredi Notu Nedir?
Tüm finansal ve ödeme geçmişi performanslarınızın ortak bir kuruluş olan Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından toplanarak formülize edilmesi neticesinde oluşturulan puanlama sistemine Kredi Notu denir. Elde edilen bu veriler, üye olan firmalara veya bireysel müşterilere belirli bir ücret karşılığında verilmektedir.
Ülkemizde faaliyet gösteren tüm finans kurumları kendi sistemleri dahilinde böyle bir puanlama sistemi yapmış olsa da müşterileri hakkında tüm verilere ulaşamadıkları için yine KKB üzerinden bu verileri almak zorundadır. Ayrıca bu puanlama sistemi sadece bizim ülkemizde var olan bir sistem değildir. Uluslararası platformlarda sadece bireysel müşterilere değil, büyük şirketlere hatta devletlere bile finansal not verilmektedir.
Bu paragrafta kredi notu nedir sorusunun cevabını verdik. Şimdi de ne işe yaradığına biraz değinelim.
Kredi Notu Ne İşe Yarar?
Bu puan sizin ödeme geçmişinizle ilgili ipucu verdiği için tüm finans kurumları yapılan başvuruları değerlendirmek adına kredi notunu baz alırlar. Böylelikle başvuruda bulunan tüketicinin, kullandırdıkları hizmete ilişkin geri dönüşlerinin sorunlu olup olmayacağını değerlendirerek hem zaman hem de personel tasarrufu yaparlar. Aşağıdaki tabloda Findeks’in ve bankaların kredi notunu nasıl değerlendirdikleri yer almaktadır. Ancak her finansal kurumun değerlendirmesi farklı olabilir.
Yukarıda ki tabloda yer alan puanlara göre değerlendirme yapan bir banka, başvuruda bulunan tüketicinin notu eğer 1-1099 arası ise hiç değerlendirmeye almadan yüksek ihtimalle zaman kaybının da önüne geçmek için direkt ret cevabı verecektir. Hatta sms ile yapılan başvurularda değerlendirme otomatik yapıldığından kişinin puanına bakan sistem anında olumsuz cevap vermektedir.
Ayrıca kredi notu 1500 ve üzeri ise kredi çıkma ihtimali çok yüksektir. Bankaların en çok zorlandığı kısım ise 1100-1499 puana sahip olan tüketiciler. Bazı bankalar bu puan aralığına sahip tüketicilere ret cevabı verirken, kimi bankada düşük tutarlı kredilere olumlu cevap verebilmektedir. Yani burada karar verme yetkisi tamamı ile bankanın insiyatifine kalmış bir durumdur.
Kredi Notu En Önemli Değerlendirme Ölçütüdür
Findeks’in elinde ki verilerin çoğalması ve verileri analiz etme kabiliyetinin gelişmesi ile kredi notunun öneminin her geçen gün arttığını söylememiz mümkün. Finans kuruluşları açısından tek değerlendirme ölçütü kredi notu olmasa da en önemlisidir diyebiliriz. Bankaların kredi değerlendirme ölçütlerinden bazıları da,
– Gelir durumunuz
– Çalıştığınız kurum
– Hane halkı gelir durumu
– Belgelenebilir ek gelirleriniz
diye sıralayabiliriz.
Kredi Notunu Kim Belirliyor?
Ülkemizde kredi notu belirlemekte tek yetkili kurum Findeks’tir. Bunun ana nedeni ise KKB’nin kurduğu Findeks’in tek veri kaynağına sahip olmasıdır. Bu kadar veriye sahip olmasının nedeni ise ülkemizde faaliyet gösteren 9 bankanın bir araya gelerek kurması ve tüm finansal kurumlarının Findeks’e üye olarak verileri paylaşmasıdır.
Kredi Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
Örnek vermek gerekirse finansal ihtiyacınız için herhangi bir banka şubesine gidip başvuruda bulunduğunuzda öncelikle banka personeli, sizin kredi notunuzu üye olduğu Findeks veri tabanından alarak bir değerlendirmede bulunur.
Yukarıda ki tabloda verilen rakamlara göre notunuz hangi aralıkta ise ona göre bir değerlendirme yapar. Eğer kredi puanınız 1500 ve üzeri ise olumlu olacağından diğer işlemlere geçilir. Fakat 1099 ve aşağısında ise zaman kaybetmemek adına başka bir işlem yapmadan direkt olarak banka ret cevabı verecektir.
Eğer ki puanınız 1100-1499 aralığında ise genellikle bankalar kendi içlerinde bir değerlendirme yaparak olumlu cevapta verebilir. Burada ki karar tamamı ile banka insiyatifine ve etkili iletişime bağlıdır.
Bu yazımızda kredi notu nedir sorusunun cevabını vermeye çalıştık.
Bir önceki yazımız olan “Devlet Destekli Konut Hesabı Nedir” başlıklı makalemizde, konut hesabı ile ilgili merak ettiklerinize cevap bulabilirsiniz.
